วัดพระธาตุช้างค้ำ

วัดหลวงประจำเมืองน่าน ที่ในอดีตเจ้าเมืองใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีสำคัญทางพุทธศาสนา สร้างขึ้นโดยพญาภูเข่ง เมื่อ พ.ศ.1949  เรียกชื่อในครั้งนั้นว่า วัดหลวงกลางเวียง สำหรับชื่อวัดพระธาตุช้างค้ำ เนื่องจากภายในวัดมีพระธาตุหลวงก่อเป็นรูปช้างครึ่งตัวเอาหลังหนุนองค์พระเจดีย์ทั้ง 4 ด้าน  และอีกหนึ่งของสำคัญคือ วิหารหลวงวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร เป็นวิหารขนาดใหญ่ สร้างตามสถาปัตยกรรมภาคเหนือ ภายในกว้างขว้าง มีเสาปูนกลมขนาดใหญ่ จำหลักลวดลายปูนปั้นนูนสูงไว้ลวดลายกนกระย้าย้อย พระประธานเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย ลงรักปิดทอง หน้าตัก 4.50 เมตร สูงจากฐาน 6 เมตร ชาวน่านเคารพนับถืออย่างมากและเรียกองค์พระว่า พระเจ้าตนหลวง ภายในวัดยังประดิษฐานพระพุทธรูปทองคำปางลีลาที่สำคัญอีกหนึ่งองค์ คือ พระพุทธนันทบุรีศรีศากยมุนี ซึ่งเป็นทองคำ 65% สูง 145 เซนติเมตร ยอดพระโมฬีทำเสริมขึ้นเป็นศิลปะสุโขทัย ประดิษฐานที่หอไตรปิฎกหรือหอธรรม สถาปัตยกรรมลักษณะเดียวกับวิหารหน้าบันประดับลายปูนปั้นล้อมพญาครุฑ สิ่งสำคัญภายในวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหารยังมีอีกมากมาย เช่น สถูปอัฐิเจ้านครน่าน 3 องค์  พระพุทธรูปสำคัญในวิหารหลวง ฯลฯ เพราะในอดีตวัดแห่งนี้เป็นสถานที่สำคัญมากใช้เป็นที่ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยาของขุนนางและประชาชนในสมัยโบราณ จึงกล่าวได้ว่าเป็นวัดที่สำคัญที่สุดของเมืองน่าน