คุ้มเจ้าราชบุตร

อาคารไม้สักทองทรงปั้นหยาสองชั้นประดับลวดลายฉลุอย่างประณีต สถาปัตยกรรมแบบตะวันตก หน้าบันของคุ้มมีรูปพญานาคคู่บอกปีเกิดเจ้าของคุ้ม คือ เจ้าราชบุตร (เจ้าหมอกฟ้า ณ น่าน) เดิมคุ้มแห่งนี้เป็นที่ประทับของมหาอำมาตย์โทและนายพลตรีเจ้ามหาพรหมสุรธาดาฯ เจ้าผู้ครองนครน่าน เมื่อครั้งเป็นเจ้าอุปราช ปัจจุบันตกทอดเป็นสมบัติของเจ้าสมปรารถนา ณ น่าน ใช้เป็นบ้านพักส่วนตัว และเปิดคุ้มพร้อมบรรยายเพื่อเป็นวิทยาทานแต่ต้องติดต่อขอเข้าชมเป็นกรณีพิเศษ เพราะภายในเต็มไปด้วยของเก่าของมีค่าหายาก ทั้งผ้าซิ่นชั้นสูงเมืองน่าน เช่น ผ้าซิ่นคำเคิบลายวิจิตรพิศดาร ใช้ดิ้นทองหรือดิ้นเงินทอสลับกันทั้งผืน รวมทั้งภาพถ่ายเก่าต้นฉบับหายากที่เก็บรักษาไว้อย่างดี ตลอดจนชุดเครื่องยศเสื้อครุยฉลองพระองค์ของเจ้ามหาพรหมสุรธาดาฯ ภายในยังมีห้องครัวโบราณและเครื่องครัวจำนวนมากที่สะท้อนถึงความเป็นคุ้มเจ้าในอดีตที่ต้องเลี้ยงดูลูกหลานบริวารจำนวนมาก บนเนื้อที่ 7 ไร่ของคุ้มเจ้าราชบุตร ร่มรื่นด้วยพันธุ์ไม้ท้องถิ่นต่าง ๆ รอบล้อมด้วยกำแพงคุ้มที่มีความเก่าแก่ จึงอาจกล่าวได้ว่าการเยี่ยมชมคุ้มเจ้าราชบุตรนั่น ทำให้ผู้เยี่ยมชมได้ย้อนอดีตไปสัมผัสวิถีชีวิตของเจ้านายเมืองน่านเมื่อร้อยปีก่อนได้อย่างแท้จริง