วัดสะพานหิน

ในจำนวนโบราณสถานในเขตอรัญญิก หรือเขตวัดป่า นอกกำแพงเมืองโบราณสุโขทัยทางด้านทิศตะวันตกนั้น วัดสะพานหินโดดเด่นเป็นที่รู้จักมากที่สุด เพราะมีทางเดินก่อด้วยหินชนวนขึ้นสู่ยอดเขาเตี้ยๆ ระยะทางประมาณ 300 เมตร ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ "วัดสะพานหิน" เมื่อถึงกลางทาง จะพบเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์หรือดอกบัวตูมขนาดไม่ใหญ่นัก ด้านหน้าเจดีย์มีฐานของอาคารซึ่งสร้างขึ้นจากการเรียงหินชนวนซ้อนกันอย่างเป็นระเบียบที่ยอดเขามีวิหารหลังหนึ่ง ประดิษฐานพระพุทธรูปยืน ยกพระหัตถ์ขวาขึ้น หันฝ่าพระหัตถ์ออกมา พระหัตถ์ซ้ายทอดลงข้างพระวรกาย สันนิษฐานว่าคือพระอัฏฐารส ที่ถูกกล่าวถึงในศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ความว่า "ในกลางอรัญญิกมีพิหารอันหนึ่งมนใหญ่สูงงามแก่กม มีพระอัฏฐารสอันหนึ่งลุกยืน" และเชื่อว่าวัดแห่งนี้คือวัดที่พ่อขุนรามคำแหงประทับช้างพระที่นั่งมาทรงสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ตามที่ศิลาจารึกหลักเดิมกล่าวว่า "วันเดือนดับเดือนเต็ม ท่านแต่งช้างเผือกกระพัดลยางเทียนย่อมทองงา.....ขวาชื่อรูจาศรี พ่อขุนรามคำแหงขึ้นขี่ไปนบพระ.........อรัญญิกแล้วเข้ามา" ด้านทิศเหนือของเขาสะพานหิน ยังมีทางเดินธรรมชาติวนอ้อมขึ้นสู่ยอดเขา เชื่อว่าเป็นทางเดินสำหรับช้าง ซึ่งอาจเป็นหนทางเสด็จเมื่อประทับช้างขึ้นสู่ยอดเขาด้วยก็เป็นได้ ความงดงามเป็นเอกลักษณ์ของวัดแห่งนี้ทำให้นักท่องเที่ยวต่างพากันมาเยี่ยมชม ปีพุทธศักราช 2501 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เมื่อเสด็จพระราชดำเนินในพื้นที่จังหวัดสุโขทัยเป็นครั้งแรก ก็เสด็จมาทอดพระเนตรวัดแห่งนี้ด้วย สิ่งที่ต้องห้ามพลาด 1. พระอัฏฐารส พระพุทธรูปยืนปางประทานอภัยองค์ใหญ่ ชื่อของท่านมีความหมายว่า "18" ซึ่งเชื่อกันว่าหมายถึง ความสูง 18 ศอก เท่าพระวรกายของพระพุทธเจ้า ทว่าพระอัฏฐารสซึ่งมีอยู่หลายองค์ทั้งในเมืองสุโขทัย และเมืองอื่นๆ กลับไม่ได้สูง 18 ศอก หรือประมาณ 9 เมตร จึงเชื่อกันว่า อาจหมายถึงองค์คุณ 18 ประการของพระพุทธเจ้าก็ได้ สำหรับพระอัฏฐารสที่วัดสะพานหินนี้ มีรูปแบบทางศิลปกรรมแบบสุโขทัยหมวดใหญ่ หันพระพักตร์ไปทางทิศตะวันออก 2. จุดชมวิวเมืองสุโขทัยในมุมสูง เขาสะพานหินเป็นเนินเขาด้านหลังเมืองสุโขทัย ดังนั้นจึงเป็นจุดที่สามารถชมทิวทัศน์มุมสูงของเมืองได้อย่างดี โดยเฉพาะในยามอรุณรุ่ง เมื่อพระอาทิตย์สาดแสงทองสู่องค์พระอันงดงาม สมฉายาดินแดนรุ่งอรุณแห่งความสุขอย่างแท้จริง 3. เทศกาลเทวโวโรหนะ จัดขึ้นทุกปีในวันเทโวโรหณะ หลังวันออกพรรษา 1 วัน จังหวัดสุโขทัยจะนิมนต์พระสงฆ์ขึ้นไปสวดมนต์ที่วิหารพระอัฏฐารสบนยอดเขา แล้วค่อยๆ เดินกลับลงมาทางสะพานหิน นำโดยผู้อัญเชิญพระพุทธรูปปางเปิดโลก และผู้แต่งตัวสมมุติเป็นทวยเทวดามาส่งเสด็จพระพุทธเจ้าลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เปิดโอกาสให้ประชาชนตักบาตรพระสงฆ์ คล้ายกับการได้รับเสด็จพระพุทธเจ้า ดุจดั่งจำลองภาพจิตรกรรมปูนปั้นที่นิยมสร้างกันในสมัยสุโขทัย ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ Link : http://www.phraruangheritage.com/th/travel_historicalpark_sukhothai_wat_saphan_hin.php