วัดกุฎีราย

ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองด้านทิศเหนือห่างประตูเตาหม้อ ไปประมาณ 50 เมตร โบราณสถานที่สำคัญ คือ มณฑปประกอบอาคาร (มณฑปวิหาร)ก่อด้วยศิลาแลงทั้งหลังมณฑป เป็นสิ่งก่อสร้างสำหรับใช้ประโยชน์ในทางศาสนา สร้างขึ้นครั้งแรกในสมัยสุโขทัย เป็นอาคารทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัส ใช้สำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปขนาดใหญ่มาก ฝาผนังทึบไม่มีวัตถุประสงค์ใช้เป็นสถานที่ประกอบพระศาสนกิจ เป็นเพียงการจำลองที่ประทับของพระพุทธเจ้าเสด็จมาเท่านั้น จึงสร้างให้พอดีกับองค์พระพุทธรูปที่อยู่ภายใน ดังนั้นมณฑปจึงดูคับแคบ หลังคาใช้ศิลาแลงก่อเหลื่อมเข้าหากันเป็นทรงจั่วเลียนแบบเครื่องไม้ หน้าจั่วมีรอยบากเพื่อเชื่อมหลังคาเครื่องไม้ของอาคาร ด้านหน้ามณฑปมีซุ้มประตูรูปโค้งกลีบบัวเป็นทางเข้าสู่ภายในซึ่งประดิษฐานพระพุทธรูปนั่ง