ถ้ำผาเวียง

วัดถ้ำผาเวียงอยู่ในเขตบ้านผาเวียง ตำบลนาแก อำเภอนาวัง จังหวัดหนองบัวลำภู ภายในบริเวณวัดจะมีถ้ำผาเวียงและมีถ้ำขนาดใหญ่ที่เรียกว่า "ถ้ำผากลาง"มีบันใดคอนกรีตขึ้นถึง ปากถ้ำ ถายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยสวยงามมาก และยังมีถ้ำธรรมมาสน์ ถ้ำประทุนถ้ำเพียงดิน ถ้ำคอกเนื้อใหญ่ ถ้ำคอกเนื้อน้อยและมีถ้ำเล็กถ้ำน้อยกว่าอีก ๔๐ ถ้ำผาเวียงมีตำนานเล่าขานถึงความเป็นมา ที่ได้ชื่อว่าผาเวียง ว่า สมัยก่อนมีพญานาคที่มาจากนครเวียงจันทน์ ชื่อว่าอ้ายโก่ย ซึ่งอ้ายโก่ยจะมีศัตรูชื่อพญานาคเหล็กชีด้ามแตก ซึ่งพญานาคทั้งสองได้สู้รบกันมาตลอดจนอ้ายโก่ยคิดจะยอมแพ้เหล็กชีด้ามแตก โดยจะมอบแม่น้ำโขงให้เป็นทาง สัญจรของเหล็กชีด้ามแตก แต่ยังไม่ทันที่อ้ายโก่ยจะยอมแพ้ ก็ได้พบชายชราผู้หนึ่งซึ่งชายชราผู้นั้นได้บอกกับอ้ายโก่ยว่าจะช่วยเหลือ จนกระทั่งทั้งสองกำลังสู้รบกันอยู่บนหน้าผาแห่งหนึ่ง ชายชราก็ได้ช่วยเหลืออ้ายโก่ยโดยการใช้หน้าไม้ยิงหน้าไม้ไปที่ตาของพญานาค เหล็กชีด้ามแตก จนพ่ายแพ้ไป หลังจากนั้นอ้ายโก่ยจึงได้เห็นสถานที่ที่ตนเองรบชนะ ก็คือผาเวียงในปัจจุบัน จึงได้สร้างถ้ำเป็นที่อยู่อาศัยอีกหลายๆ ถ้ำ จึงกลายเป็นถ้ำต่าง ๆ ที่อยู่ในบริเวณผาเวียงอีกมากมาย และได้ตั้งชื่อผาแห่งนี้ว่า “ผาอ้ายโก่ยเวียงจันทน์” ซึ่งได้กลายมาเป็น “ผาเวียง” ในปัจจุบัน